Mark Lanegan is nou niet bepaald altijd een brave jongen geweest, maar aan zijn werklust ligt het niet. Talrijke samenwerkingen, succesvol met Queens Of The Stone Age en inmiddels beland bij solo-album nummer twaalf. Met een voorliefde voor de duistere kant van het bestaan en in het bezit van een ruwe, donkere stem die uit duizenden herkenbaar is. Vanaf "Blues Funeral" (2012) raakt het zware rockgeluid wat uit zicht in zijn werk en maakt hij meer gebruik van elektronica. Op "Phantom Radio" (2014) leidde dat zowaar tot een tamelijk helder, voor zijn doen lichtvoetig album. Op "Gargoyle" (2017) doen oude vrienden als Josh Homme, Greg Dulli en Duke Garwood weer mee en is het geluid weer een stuk donkerder. Ook hier is er geen gebrek aan synthesizers, maar de verwevenheid met elektrische gitaren levert een boel spanning op. Zijn album "Somebody’s Knocking" (2019) is even donker, mysterieus, intrigerend, melancholisch en meeslepend als zijn voorganger en is dus weer het onmiskenbare geluid van de Mark Lanegan Band te horen, al gaat deze plaat duidelijk een andere muzikale richting op: new wave met ruimte voor elektronische invloeden van synths en drummachines. De kenmerkende zang van Lanegan blijkt een prima match te zijn met de muzikale invloeden uit de 80’s waarmee hij zich op dit album omringt en laat Lanegan horen dat hij, ook na tien eerder verschenen studioalbums, nog altijd open staat voor nieuwe muzikale avonturen. Het is altijd afwachten welke richting Lanegan zal uitgaan op een volgend album....

In het boek "Sing Backwards and Weep", het boek van Mark Lanegan dat vorig jaar verscheen schrijft hij redelijk pijnlijk in zijn memoires over zijn rockband Sreaming Trees en zijn dopeverslaving. In de herfst van 1993 krijgt Mark Lanegan een telefoontje van Kurt Cobain. De voorman van Nirvana, op dat moment een van de populairste rockbands ter wereld, vraagt de zanger-gitarist van het net wat minder succesvolle Screaming Trees om mee te spelen tijdens het Unplugged-concert dat Nirvana gaat opnemen voor MTV. Cobain en Lanegan zijn al jaren bevriend. Eerst was het Cobain die zijn bewondering uitsprak voor Lanegans zang in Screaming Trees. Apetrots was hij toen Lanegan al in 1988 kwam kijken naar zijn Nirvana. De twee raakten aan de praat en spraken af om samen een plaat met bluescovers op te nemen. Die plaat kwam er nooit, maar een van de geplande liedjes was Lead Belly’s "Where Did You Sleep Last Night? ".  Lanegan zette het in 1990 op zijn eerste solo-album The Winding Sheet, en Cobain vond het zo mooi dat hij het graag met Lanegan wilde zingen op de opnames van wat een iconische tv-uitzending en dito album zou worden: Nirvana Live At MTV Unplugged In New York. Had Lanegan die middag besloten mee te doen, dan was zijn carrière ongetwijfeld in een stroomversnelling gekomen, maar hij weigerde.

Achteraf zal hij best wel spijt gehad hebben, maar spijt is geen emotie waar Lanegan zich makkelijk op laat betrappen. Voor Lanegan zelf was het, zo liet hij in diverse interviews weten, een geestelijke uitputtingsslag. Die krochten van zijn geheugen heeft hij afgegraven. Bij wijze van ontspanning werkte hij tussendoor aan een nieuw album, "Straight Songs of Sorrow", dat tegelijk met het boek is verschenen. Zijn autobiografie fungeert dan ook als spiegel van dit album. Ook hier is de toon weinig vrolijk. Maar de sinister zoemende synths, de kale akoestische gitaren en vooral Lanegans zware, emotioneel heftige maar bezwerende stem smeden de liedjes tot een aangrijpend geheel. De cadans in een nummer als "Skeleton Key" laat je net als het boek niet meer los: "I spent my life/ Trying every day to die/ Is it my fate to be the last one standing?". Voorlopig blijft Lanegan nog staan en stevig ook. En aan het eind van het album, in het liedje "Eden Lost And Found" gloort er net als in het boek zelfs zonlicht: "Sunrise is coming / Daylight’s calling me / Oh will you tell me if this is heaven / Cause it’s the only one I see.’

Welk jasje Mark Lanegan ook aantrekt, vrolijke kleuren heeft het nooit. Zijn verlies is onze winst, want "Straight Songs of Sorrow" duikt diep in het bewogen leven van Lanegan, en levert vijftien verzengende songs op die lange tijd onder je huid zullen blijven zitten. Dat deze soundtrack bij die herinneringen, doet denken aan de confessionele weeklachten van Nick Cave, kan dan ook moeilijk verrassen. Diens kompaan Warren Ellis is overigens een van de guests, naast geestverwant Greg Dulli (The Afghan Whigs). Ook John Paul Jones (dit voormalige Led Zeppelin-lid speelt geweldig mellotron op "Ballad Of A Dying Rover") en Ed Harcourt doen mee. De elektronica van enkele vorige platen wordt subtiel geïntegreerd in een bezwerend, donker singer-songwritergeluid dat in songs als "This Game of Love" (een duet met zijn vrouw, Shelley Brien) even een rustgevend tegengewicht vindt of in een bluesy track als "Ketamine" de betovering naar een hoger niveau tilt. Lanegan grijpt met enkele intieme akoestische songs (zoals "Apples From A Tree") zelfs terug naar zijn debuut. Onbetwist hoogtepunt is de song  "At Zero Below". Ellis vioolpartij vergezelt in dit nummer de prachtige samenzang tussen Lanegan en Greg Dulli. Het wroeten in z'n persoonlijke geschiedenis was pijnlijk en zwaar, aldus Lanegan, maar schijnt veel moois opgeleverd te hebben, kan zo maar eens z'n beste album sinds lange tijd worden. Fenomenale plaat!